Một số hướng dẫn cơ bản dành cho những người đam mê harmonica ( Ngoài tớ ra). (Ko vi phạm bản quyền nha)

Nghệ thuật thổi Harmonica và cộng đồng chơi harmonica VN!

Sinh ra tại Châu Á, được người Châu Âu cải tiến, thành danh tại Châu Mĩ với tên tuổi của nhiều nghệ sĩ gốc Phi, ngày nay harmonica đã được hàng triệu triệu người trên khắp thế giới biết đến, say mê, mang theo bên mình và thổi lên ở bất cứ nơi đâu, bất kì lúc nào, từ hè phố cho đến đại hí viện, từ những buổi văn nghệ cây nhà là vườn cho đến những sân khấu ca nhạc rực rỡ sắc màu…. Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển,harmonica vẫn luôn là 1 nhạc cụ đơn giản và nhỏ bé, vừa lọt trong lòng bàn tay mà lại rung lên biết bao cung điệu kì thú, du ca muôn lối, làm đắm say lòng người…
Cộng đồng chơi harmonica VN, họ là những ai vậy?
Không ai biết harp (tên gọi thân mật của harmonica) du nhập vào VN chính xác là từ bao giờ, nhưng có thể khẳng định là từ khá lâu rồi, trên dải đất hình chữ S của chúng ta, ở đây đó trên khắp các vùng miền, đã không ít lần âm thanh réo rắt huyền ảo của cây kèn này đã được vang lên bởi những nghệ sĩ vô danh với 1 niềm đam mê khác biệt, làm rung động và xao xuyến biết bao con tim của những con người trót 1 lần nghe qua âm thanh mê hồn của nhạc cụ bé nhỏ này… .
Và cộng đồng chơi harmonica VN ngày nay, hẳn không ít người thuở ấu thơ đã từng “phải lòng”harmonica mà quyết định gắn bó keo sơn với tiếng kèn kỳ ảo này mãi mãi! Bắt đầu hình thành từ khoảng 2 năm trở lại đây với nòng cốt là những người Việt trẻ yêu thích harmonica và quyết tâm theo đuổi 1 niềm đam mê khác biệt,cộng đồng chơi harmonica VN đã mang đến 1 luồng sinh khí mới cho đời sống âm nhạc của thế hệ trẻ ngày nay.
Nếu như việc 1 bạn trẻ xuất hiện trong các buổi giao lưu văn nghệ, các sân khấu âm nhạc lớn nhỏ bên phím đàn piano hay với 1 cây guitar dường như đang ngày càng trở nên quá đỗi bình thường thì sự xuất hiện của tiếng kèn harmonica đã tạo ra ít nhiều sự mới lạ và thích thú, làm phong phú hơn cho đời sống văn hóa nghệ thuật của giới trẻ VN!
Có thể nói người có công lớn nhất cho sự hình thành và phát triển của cộng đồng chơi harmonica VN chính là nick pagoda, được biết đến với những bài viết hấp dẫn và bổ ích về harmonica trên forum của website yeuamnhac, blog harmonica4u và hiện nay là website harmonica4u (Tớ đang là mem ở đó ^^)!
Khoảng thởi gian gần một năm trở về trước, không ai trong cộng đồng chơi harp không biết đến blog harmonica4u của pagoda như là kênh thông tin và giao lưu uy tín nhất, thu hút nhất VN! Tại đây bạn có thể tìm thấy rất nhiều thông tin bổ ích về harmonica, về các buổi offline giao lưu của clb harmonica miền Nam do chính pagoda đứng ra tổ chức cũng như có thể kết nối được với những người bạn có cùng sở thích trên khắp mọi miền của Tổ quốc! Còn ngày nay thì cộng đồng harmonica VN đã có 1 ngôi nhà mới qui mô hơn rất nhiều là website: harmonica4u.com với nhiều thông tin cũng như hoạt động phong phú hơn trước!
Ngoài ra thì hầu như ở mỗi vùng miền đều có những nhóm nhỏ những teen yêu thích harmonica đang ngày đêm say mê luyện tập và biểu diễn cho cộng đồng teen nơi mình đang sống, nhận được không ít sự mến mộ và thích thú của bạn bè yêu âm nhạc!
Tuy nhiên phát triển mạnh nhất hiện nay có lẽ là ở TP.HCM và HN! Ở TP.HCM với đầu tàu là "cao thủ harp VN" pagoda cùng clb harmonica miền Nam của anh đang ngày càng thu hút được thêm nhiều bạn trẻ đam mê âm thanh réo rắt kì ảo của cây kèn harmonica tham gia giao lưu, sinh hoạt và tham gia các buổi offline tương đối qui mô và hoành tráng!
Còn ở HN, tuy chưa có được nhiều các buổi offline tầm cỡ như trong miền Nam nhưng các hảo thủ đất Hà thành cũng đang ấp ủ rất nhiều tham vọng để xây dựng và phát triển 1 clb harmonica HN lớn mạnh hơn! Mặc dù clb harmonica HN mới chỉ được thành lập vài tháng nay nhưng cũng đã nhanh chóng trở thành nơi để những người đam mê harmonica có thể cùng nhau giao lưu trao đổi và học hỏi thêm với những người bạn có cùng sở thích về nhạc cụ nhỏ bé nhưng hấp dẫn này!
Hút vào, thổi ra - Thổi ra, hút vào…
Đó chính là nguyên lý chính của cách chơi harmonica! Harmonica là 1 loại kèn mà, nên điều đương nhiên là nó cũng giống như những nhạc cụ thuộc bộ hơi khác là rất chú trọng vào cái việc hít thở, hít thở của bạn!
Thế giới chơi kèn harmonica rất đa dạng về thể loại cũng như kĩ thuật chơi, nhưng nói chung bạn cứ chơi nó bằng cách nào tùy ý, bạn cứ chọn lấy 1 phong cách chơi theo ý thích (bởi thông thường hầu như cứ 1 tay chơi harp lại sáng tạo ra 1 phong cách riêng mà), miễn sao bạn đảm bảo đúng cái nguyên lý cơ bản trên là có thể chơi đạt mà không sợ sai!
Các nguyên tắc cơ bản của việc chơi harp mà bạn phải biết đó là thổi đúng nốt (tức là thổi đúng lỗ trên cây kèn của bạn,mà mún làm thế thì bạn cần có 1 chút kiến thức căn bản về nhạc lý để có thể nhận biết nốt nhạc trên bản nhạc cũng như trên kèn), hơi thở khi thổi phải nhịp nhàng và điều hòa, tránh thổi mạnh và nôn nóng vì rất dễ hư kèn cũng như nhanh mệt, dẫn đến mau chán!
Điều tối kị nhất với 1 người chơi harp chính là sự không kiên trì, khi hứng lên thì tập liên tục trong 1 thời gian ngắn, sau đó thì chán dần và nghỉ chơi nhiều ngày liền, đến khi nghe thấy ở đâu đó có ai thổi hay quá thì lại hào hứng tập luyện trở lại nhưng cũng không được lâu! Bởi vậy mà có những người tuy chơi kèn rất lâu nhưng cũng không đạt được chút thành tựu nào!
Do đó mà dù rằng chơi harmonica trông thì tưởng rất đơn giản như vậy nhưng để cho tiếng kèn của bạn có thể trở nên quyến rũ người nghe thì lại chẳng dễ dàng chút nào! Chính vì thế mà 1 lời khuyên cho những ai đã, đang và sẽ có ý định tiếp cận với nhạc cụ bé nhỏ này là bạn nên kiên nhẫn luyện tập tuần tự từ từ từng chút 1, ngày qua ngày, thì chắc chắn bạn sẽ được đền đáp xứng đáng!
Và điều đáng kể là, nếu bạn càng say mê luyện tập công phu thì sẽ giúp bạn đầy nghệ thuật trình diễn cây kèn này lên 1 bước cao hơn, không biết đến đâu mà cùng! Ngay cả khi bạn chỉ tập kĩ vài bài tủ,vận dụng được vài kĩ thuật trình diễn như kỹ thuật tay (hand effect,wahwah...), bend, overblow, ngân(vibrato), đánh lưỡi, nhái tiếng rùa … để biểu diễn cho bạn bè hay “người ấy” phải trầm trồ thán phục, coi như “Thần kèn” thì cũng chẳng mất công sức bao nhiêu!
Không chừng sau đó nếu bạn quyết tâm tiến thủ thì biết đâu 1 ngày nào đó bạn sẽ đạt đến trình độ có thể chơi cây kèn này trong 1 band nhạc hòa tấu, trước số khán thính giả lên hàng ngàn, hàng vạn, hàng triệu … Biết đâu đấy! Đâu có ai đánh thuế ước mơ, phải không nào?!?
Nên chơi bằng cây kèn như thế nào?Và mua ở đâu bây giờ?
Đây có lẽ là câu hỏi được quan tâm nhất của bất cứ ai yêu thích harmonica, đặc biệt là những người đang có ý định đến với nhạc cụ độc đáo này! Nói chung, harmonica chia ra làm 3 loại chính:
-Diatonic Harmonica: Đây là loại kèn nhỏ gọn (thường có 1 hàng 10-12 lỗ), âm thanh ấm, chắc, phát ra âm đơn( single note), dễ sử dụng các kĩ thuật tay, bend, wahwah …Và là loại phổ biến nhất trên TG, chủng loại phong phú. Tuy nhiên nhược điểm là ở những cây Diatonic 10 lỗ đa phần bị thiếu nốt La ở quãng thấp ,nếu muốn thổi được nốt La này thì cần phải tập 1 kĩ thuật khá khó là bend, giải pháp khác đơn giản là nên xài những cây Diatonic 12 lỗ chuyên dụng để solo nhưng đáng tiếc là ở VN chưa nhập những loại này!
-Chromatic Harmonica: Với những ai muốn chơi tất cả những bản nhạc mà mình yêu thích bất kể bản nhạc đó ở khóa gì và có bao nhiêu thăng giáng thì đây chính là giải pháp tối ưu dành cho bạn! Đây là loại harmonica có 12, 16, 20 hay 24 lỗ với 1 cần bấm ở bên cạnh. Khi ta không nhấn cần bấm thì ta vẫn thổi ra các nốt trong quãng tám bình thường, còn khi nhấn cần bấm thì chiếc kèn sẽ tự động chuyển qua cho ta thổi ra những nốt thăng giáng, việc này sẽ giúp ích cho bạn trong việc thổi được những bản nhạc có dấu hóa mà 2 loại kèn còn lại không thể làm được hoặc muốn làm thì cũng rắc rối hơn! Nhược điểm duy nhất của loại harmonica này là giá của nó khá đắt so với túi tiền của người VN, đặc biệt là với các bạn trẻ! Giá trung bình từ 50usd trở lên và cũng rất ít chủng loại được nhập về VN!
-Và cuối cùng là Tremolo Harmonica: Đây là loại kèn có 2 hàng với 16, 20 hay 24 lỗ, âm thanh réo rắt, thổi bè khá hay, giá khá rẻ, phổ biến ở VN và các nước Á Đông, thích hợp chơi các loại nhạc country, nhạc truyền thống, dân gian … . Tuy nhiên nếu muốn chơi tất cả các thể loại nhạc bằng loại harp này thì cần phải có đủ 1 bộ các cây tremolo harmonica với nhiều khoá khác nhau để thổi kép 2 cây harmonica 1 lúc, thay đổi qua lại!
Với tớ thì biết cho vui là được rồi, cái khoản chuyên nghiệp tớ ko cần, nên kèn của anh em tớ chỉ thuộc loại trung bình thôi chứ xài cây Chromantic kia để mà nhịn chi tiêu cả tháng à?
Tóm lại, đây là 3 loại harmonica được nhiều người sử dụng nhất. Trong đó thì trên 90% người chơi harmonica trên TG sử dụng Diatonic, gần 10% sử dụng Chromatic và Tremolo! Bởi vì mỗi loại chỉ được thiết kế để chơi 1 tune (tone) nên mỗi loại lại có nhiều key khác nhau. Tùy theo sở thích mà người chơi có thể chọn cho mình một key nào đó. Hầu hết người chơi đều khuyến khích chọn key C. Nhưng những người chơi chuyên nghiệp bao giờ cũng có rất nhiều loại với các key khác nhau để chơi được nhiều bài hơn và phù hợp với thể loại mà mình chơi!
Còn 1 lời khuyên đơn giản cho những bạn trẻ yêu thích harmonica ở VN là để có thể chơi được bản nhạc mà mình thích,t rước hết bạn hãy tìm sheet hay midi của bản nhạc đó, rồi sau đó dùng phương pháp chuyển giọng về giọng Đô trưởng hay La thứ (nếu bạn có kiến thức về nhạc lý) để chơi bằng những cây kèn key C, nếu không bạn cũng có thể sử dụng phần mềm harping, midinote hay overture để chuyển giọng tự động theo ý mình! Chúc bạn thành công và gắn bó keo sơn mãi mãi với tiếng kèn rộn rã kì ảo này!
Bạn có thể tìm mua harmonica tại những địa điểm sau:
-Dốc Nhạc Viện HN (rất nhiều harmonica với đủ mọi mẫu mã giá cả thì tương đối rẻ, từ 30k đến 300k, tuy nhiên ở đây chủ yếu là tremolo harmonica và kèn ở đây chủ yếu là hàng Tàu, rất hiếm hàng xịn, nhưng nói chung xài chơi cho vui thì cũng được)
-Yamaha Music Instrument Shop ở phố Lý Quốc Sư-HN: Đây là địa điểm duy nhất ở VN bạn có thể tìm thấy những cây harmonica chính hãng của những nhãn hiệu nổi tiếng TG như Hohner, Yamaha, Suzuki … . Ở đây có cả Diatonic, Chromatic, Tremolo và có thể nói là mẫu mã phong phú nhất VN. Giá cả cũng vì thế mà khá cao từ 150k-2triệu, nhưng bù lại là chất lượng thì miễn bàn!
-Dãy cửa hàng bán nhạc của ở phố Nguyễn Thiện Thuật-TP.HCM: Chủng loại và mẫu mã cũng khá phong phú, tuy nhiên giá cả giữa các shop có sự chênh lệch khá lớn, teen khi mua cần chú ý để tránh bị hớ!
-Tầng Trệt thương xá Tax-TP.HCM: Giá cả ổn định, mẫu mã cũng tương đối đầy đủ!
Ngoài ra thì Vincom, Tràng Tiền Plaza (HN) hay các hiệu sách, tiệm bán nhạc cụ cũng là các địa điểm các bạn có thể tìm cho mình 1 cây harmonica để luyện tập!

Với người mới chơi, tốt nhất là chơi cây khóa C, rất dễ dàng.

- Để tập luyện thì cây 10 lỗ là chuyên để thổi những nốt đơn, solo harmonica. Đặc biệt ở cây khóa C này là khi thổi vào lỗ số 4 và kéo hơi vào ở lỗ số 2 thì rất là khó khăn cho người mới chơi. Bạn nên dùng băng keo dán các lỗ chỉ chừa lỗ số 4 và tập thổi vào cho đến khi có thể thổi thật trong, nhẹ nhàng và quan trọng là ghi nhớ được âm thanh của lỗ số 4 này. Làm tương tự cho lỗ số 2 nhưng không thổi vào mà hút ra.

- Sau khi đã ghi nhớ âm thanh của nó thì bạn tập cho các nốt khác, nên nhớ tập cho đến khi thổi, không khí chỉ vào đúng lỗ muốn thổi.

- Gương là người bạn rất tốt cho việc học Harmonica, hãy thổi Harmonica trước gương để tháy được là tay mình di chuyển Harmonica hay là đầu mình di chuyển. Nên nhớ là không bao giờ di chuyển đầu, đầu phải để cố định và chỉ di chuyển Harmonica đến nốt cần thiết. Rất nhiều người đã hỏi mình là môi hay bị dính vào Harmonica, khó di chuyển thì mình cũng xin nhắc nhở bạn hảy liếm môi mình cho ướt thì không còn trở ngại gì xạy ra nữa.

- Điều thường xảy ra cho người mới chơi là bài thì có, nhưng thổi sao không giống, co là do hơi của bạn khi thổi vào vẫn chưa được đều và chuẩn. Luyện Harmonica tốt nhất là 1 ngày 3 lần, mỗi lần từ 10- 15 phút là đã quá đủ.

- Về kĩ thuật thở, nên thở đều đặn và nhịp nhàng, cố gắng luyện để khi hút hơi vào bằng miệng thì cùng lúc hít hơi vào lỗ mũi. Lý do rất đơn giản, ví dụ khi chơi bài Mưa Hồng của Trịnh Công Sơn, 7 -8 8 ( trời ươm nắng) -8 7 -6 ( cho mây hồng) 7 7 7 ( mây qua mau) -7 -6 6 ( em nghiêng sầu)……..nốt âm( -) tượng trưng cho kéo hơi vào, nốt dương(+) là thổi hơi vô. Khi chơi thì không lấy hơi, việc thổi ra và kéo vào nhanh khiến không khí chưa kịp đến phổi thì đã bị tống ra, gây nên việc chóng mặt cho người chơi, cho nên việc hít vào bằng mũi đồng thời với miệng là rất quan trọng để giúp cho chơi 1 bài thật hòan chỉnh và có hồn.

- Về việc bảo quản, tuyệt đối không bao giờ rửa với nước hay xà bông, trong xà bông co chất kiềm sẽ làm ảnh hưởng xấu tới âm thanh, chỉ lau phía ngòai trên miệng lỗ, và duy nhát thổi Harmonica sau khi đã đánh răng hay miệng thật sạch, khi bạn đã chơi hay thí khi đó âm thanh có thay đổi thì bạn cũng có thể nhận thức ra được là Harmonica của bạn cần được lau chùi. Dùng bông gòn quấn vào cây nhỏ rồi nhẹ nhàng lau phía trong từng lỗ. Chúc các bạn thành công.

1. Giới thiệu về Tremolo Harmonica:






Tremolo Harmonica là loại Harmonica có 2 hàng lỗ, thường gồm các loại: 16, 20 và 24 lỗ.

Đặc điểm của Tremolo Harmonica:
- Có 2 hàng lỗ
- Nếu sử dụng Harmonica key C có thể chơi những bài có tone C và Am
- Được sử dụng nhiều ở các nước Đông Á, thích hợp với những thể loại nhạc truyền thống, dân ca....
- Âm thanh réo rắc, thổi bè khá hay.
- Không chơi được thăng gián (có thể chơi được Mib (Re#), Lab (Sol#) bằng cách sử dụng kỹ thuật bend và overblow)
- Có 3 quảng tám (Một quảng tám là Do Re Mi Fa Sol La Si)

2. Vị trí note trên Harmonica:




Như vậy, thổi Harmonica thực chất chỉ cần 3 động tác:
- Thổi ra
- Hít vô
- Di chuyển miệng tới vị trí các lỗ
Để dễ nhớ, các bạn chỉ cần chú ý:
- Lỗ số lẻ (1, 3, 5, 7....) là thổi ra, tức là 3 note: C, E, G
- Lỗ số chẵn (2, 4, 6, 8...) là hít vô, tức là D, F, A, B
Note trên Tremolo 24 holes có quy luật như sau:
-1--2--3-4--5-6--7--8--9-10-11-12-13-14--15--16-17--18-19-20-21-22--23-24-
|C |d |E | f |G |a |C |b |C |d |E |f | G | a | C | b | C | d | E | f | G | a | C | b |
|C |d |E |f |G |a |C |b |C |d |E |f | G | a | C | b | C | d | E | f | G | a | C | b |

Khi mới tập thổi, các bạn sẽ gặp khó khăn để xác định đúng vị trí từng lỗ và thổi chính xác từng note. Nhưng theo kinh nghiệm của tôi, các bạn chỉ cần chia Harmonica ra thành từng khoảng và nhớ note đó nằm ở khoảng nào của kèn. Ví dụ: Note Mi (E) sẽ nằm ngay giữa Harmonica. Và khi thổi, các bạn cũng không cần phải thổi duy nhất 1 lỗ mà các bạn có thể ngậm cùng lúc 2-4 lỗ, miễn sao note cần thổi nằm ở giữa miệng bạn là được và khi thổi bạn sẽ thổi note đó là trọng âm, còn những note khác sẽ góp phần vào âm bè. Ví dụ: Để thổi note Mi (E), bạn có thể ngậm cùng lúc 3 lỗ 10, 11, 12 sao cho lỗ 11 là trọng âm còn 2 lỗ kia là âm bè.
Hầu hết các bản nhạc các bạn chơi đều sẽ rơi vào từ lỗ 5 đến lỗ số 20. Chúng ta rất ít gặp những bản nhạc nào có note quá thấp hoặc quá cao. Vì vậy mà lỗ 5-20 là những lỗ phổ biến nhất.
Nhiều bạn nghĩ rằng: Harmonica tremolo chỉ chơi rất ít bài do mỗi loại chỉ có một khóa (key). Thật ra, nếu các bạn rành về nhạc lý thì dù là bản nhạc hợp âm G hay D...., các bạn sẽ chuyển về C để chơi trên Harmonica (key C).
Với một cây Harmonica tremolo,các bạn có thể chơi vài trăm bản nhạc là chuyện bình thường


2. Cách cầm Harmonica và tư thế chơi Harmonica:










Nguồn từ bạn:[Sak]-[Khloris]

Nay` . Ong^ spam caj' nay` o? dau^ day^' ???

thấy cái môn này hay hay ~ nhất là từ khi ông TOP biểu diễn trong Electriclove tour ~ :cuoi2:

lúc 4 phút 20 giây í nhé

Bạn Khủng Long mê Harmonica à?